مسجدسلیمان
مسجدسلیمان
شهرستان مسجدسلیمان در شمال شرقی استان خوزستان واقع شده است. مساحت اين شهرستان 7000 كيلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دريا 200 تا 350 متر است. اين منطقه ادامه كوه های بختياري است كه شيب زمينهای آن به سوي جلگهی خوزستان كشيده شده است.
آب و هوای مسجدسليمان، بهاری زودرس اما سرسبز و پر طراوت كه از اوایل اسفند ماه آغاز می گردد و در اوايل ارديبهشت ماه هوای مطبوع بهاری به تدريج جاي خود را به گرما مي دهد و درجهی حرارت آن در تابستان به بالای 50 درجه می رسد. مهم ترین کوه های مسجدسلیمان عبارتند از: دِلا، تاراز، مُنار، کینو، اُدِیو، لندر و سِترون. همچنین رودهای کارون، تمبی و شور در آن جریان دارد.
این خطه در زمان کیانیان، عیلامی ها، مادها، پارس ها، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان دارای اهمیت فراوانی بوده و در زمان پیشدادیان به هنگام حکومت کیومرث، طهمورث، هوشنگ، جمشید و سایر پادشاهان پیشدادی مدتی مرکز حکمفرمایی و پایتخت بوده است. مسجدسليمان زادگاه چيشپش پارسي و کوروش بزرگ نیز بوده است. این شهر در قرن هشتم قبل از میلاد جزء سرزمین عیلام بوده و در آن عصر آساک نام داشت و در دوران پارس ها پارسوماش(دارنده ذات برتر) و در قرون وسطی تُلغُر و تا آغاز فعالیت های اکتشافی صنعت نفت جهانگیری خوانده می شد. با حفر نخستین چاه نفت خاورمیانه به میدان نفتون معروف گردید و پس از آن در سال 1303 شمسی با تصویب لایحه ای در مجلس به مسجدسلیمان تغییر نام یافت. انگلیسی ها به این شهر M.I.S می گفتند. در نام گذاری مسجدسلیمان داستان ها گفته و افسانه ها آورده اند که شاید از لحاظ تاریخی هیچ کدام راهی به حقیقت نداشته باشند. آتشکده ای از دوران باستان در یکی از ارتفاعات ويژه این شهر به نام سرمسجد باقی مانده که نام شهرستان از آن گرفته شده است. بنا به گفته یاقوت حَمَوی، جغرافی دان و تاریخ نویس یونانی تبار قرن ششم و هفتم قمری در آنجا آتشکده ای قدیمی موجود است که تا روزگار هارون الرشید روشن بوده است. سنگ هایی سترگ در بنای آن بکار رفته که سنگینی برخی از این تخته سنگ های عظیم به قدری است که حتی بیست مرد قدرتمند نیز قادر به حرکت دادن آن نیستند. چون ساکنین این حدود، بکار بردن این گونه مصالح ساختمانی را از قدرت بشری خارج دانسته اند ساختن آن را به دیوها نسبت داده اند و چنین گفته اند که حضرت سلیمان وقتی بر قالیچه ی پرنده معروف خود می نشست به هنگام نماز هر جایی که می رسید فرود می آمد. بدین منظور دیوان مسجدی برای حضرت بنا کردند تا هر وقت از این محل گذر کرد در آن نماز بگذارد و اثر مزبور یکی از مساجدی است که آن را مسجدِ سلیمان می نامند. اطراف این آتشگاه دارای پلکان هایی است که بزرگ ترین آن ها 23 ردیفی می باشد که در شرق صفه قرار دارد و به دشت متصل می گردد. سرمسجد یک آتشگاه جاویدان متعلق به قرن هفتم قبل از میلاد است و یکی از مراکز تجمع زرتشتیان یکتاپرست برای عبادت خدای یکتا بوده است و علت انتخاب این محل از این نظر بوده که بر اثر گازی که از زمین بالا می آمد و متصاعد می شد، آنرا ساختند تا نیاکان ما آتش جاوید بر پا دارند. یکی دیگر از 12 آثار باستانی ثبت شده در این شهر، تپه کلگِ زری(کلگه زرین) است. این تپه باستانی در جنوب شهر مسجدسلیمان در منطقه کلگه، بالاتر از بیمارستان شرکت نفت قرار دارد و مربوط به هزاره سوم قبل از میلاد است. آثار کنده کاری شده از انقلاب حضرت ابراهیم بر روی صخره ای در کلگه زرین(کاوش در سال 1355ش) بیانگر پذیرش این انقلاب پسندیده و خدایی از سوی مردم آن زمان بوده و تاثیر آن بر کار هنرمندان متعهد آن دوره آشکار می گردد. از عوامل ایجاد و گسترش شهر مسجدسلیمان اکتشاف نفت در این منطقه است. اولین چاه نفت خاورمیانه در این شهر در محله ای بنام نمره یک، پس از یک سال حفاری در 5 خرداد ماه سال ۱۲۸۷ شمسی(1908م) توسط مردان شجاع و غیوری از طایفه باورصاد و شهنی به مدیریت انگلیسی ها به نفت رسید. بدین ترتیب نخستین شهر صنعتی ایران بوجود آمد که عروس شهرهای ایران نام گرفت. این چاه ۳۶۰ متر عمق داشت که از آن روزانه ۳۶۰۰۰ لیتر(معادل ۸۰۰۰ گالن) نفت استخراج می شد که بعداً توسط خط آهن از محله ریل وی بشکه های نفت را با قطار حمل و از کنار روستای درخزینه در حدود 50 کیلومتری مسجدسلیمان روی شناور دوبه یا بارج هایی که در رودخانه بندقیر مستقر بودند بارگیری کرده و سپس از طریق رودخانه کارون تا بندر آبادان عبور داده و توسط کشتی های انگلیسی در لنگرگاه به مقصد کشور انگلستان منتقل می شد. طایفه باورصاد برای سالیان متمادی از عمده مالکان مسجدسلیمان بوده اند.
برگرفته از کتاب شجره نامه بختیاری طایفه باورصاد تش هلیلی، نوشته هوشنگ صالحی پور. تهران ۱۳۹۳
این سایت جهت تعامل فرهنگی و تکمیل شجره نامه فامیل ایجاد گردیده است